Prus Bolesław - Szkice i obrazki. T. 1

Szkice i obrazki

Na swoich uroczystych miejscach siedzą bez dumy, ale i bez zakłopotania, spokojni i jednostajni jak wieczność.
Każdemu patrzą prosto w oczy, bez pokory wobec członków komitetu, bez dreszczu wobec sędziów, bez ziewania wobec pospolitych śmiertelników.
Cechą wspólną im wszystkim jest nadludzkie poczucie godności, które posiada każdy, bez względu jak się nazywa: lokomobilą czy imbrykiem, srebrnym puharem, ktory będzie nagrodą
wyścigowego zwycięscy, czy kolczastym drutem, któremu całe życie zejdzie na niepuszczaniu bydła w szkodę.
Dziwne, bardzo dziwne miasto! więc śpieszcie się je zobaczyć.
Śpieszcie zobaczyć, z jaką powagą świętują i przyjmują hołdy rzeczy martwe, których nikt nie uczył dobrego wychowania.
Śpieszcie zobaczyć mały stołeczek, który _w _zwykłych czasach jest małym stołeczkiem pod nogi, a dziś fenomenem, odwiedzanym przez dygnitarzy świeckich i duchownych.
Uczcie się łagodności od machiny parowej, której siła jest tak wielka, że jednym zamachem zdruzgotałaby słonia i wieloryba, a mimo to między sprychami jej potężnego koła
siadają dzieci. Przekonajcie się, że pendzle ze szczeciny mają własną estetykę i że skromna igła przechodzi cały system edykacyjny o bajecznej ilości trzydziestu klas!...
Zobaczcie jak wygląda jasnieoświeconość mosiądzu, wyczyszczonego pomadą do metali i znajdźcie tak starożytnego szlachcica, którego ród przy węglu kamiennym nie byłby
parweniuszem.
Porównajcie waszę litość z tkliwością, opatrunkowej wały, albo plasterka do nagniotków i dobroczynność waszych serc z twardością młyńskiego kamienia, któremu cały świat
zawdzięcza chleb powszedni.
Bardzo szczególne miasto...
Nawet słońce, dowiedziawszy się o jego cudach, stanęło nieruchome nad ujazdowskim placem i tak szeroko otwiera zdziwioną źrenicę, że wywołuje nieznośny upał.
Pod jego wpływem z fontann ledwo sączy się strudzona woda.