Prus Bolesław - Szkice i obrazki. T. 1

Szkice i obrazki

Jedną był brak protekcyi, skutkiem czego nie awansowałem, drugą, żyłka reformatorska. Chciałem poprawić wady ówczesnej pedagogiki i — zyskałem silnych nieprzyjaciół.
Nie wiedziałem jeszcze, że kto chce zrobić karyerę, nie powinien szukać, ale dogadzać panującemu smakowi.
Bądź jak bądź, po kilku latach walk i pracy moje urzędowe i prywatne stosunki stały się nieznośnemi.
Rozdrażniony i rozżalony, wziąłem dymisyę jako nauczyciel i wyjechałem do Anglii. Jest temu lat trzydzieści.
Dodam tu nawiasowo, że, kiedym opuszczał Paryż, jadąc nocnym pociągiem, świeciła na niebie pełnia. Ponieważ były kobiety, więc naturalnie dużo rozmawiano n księżycu.
Damy twierdziły, że jest to gwiazda zakochanych, jakiś wiejski dzierżawca nazywał go słońcem cyganów i złodziei, a pewien starzec, który dotychczas nie wielki udział przyjmował
w rozmowie, odezwał się nagle:
— A ja państwu powiadam, że księżyc to planeta tułaczów.
Kto urodzi się pod jego znakiem, nie znajdzie spokojnego kąta na ziemi, a nie wiadomo, czy i po śmierci nie zostanie upiorem...
Wszyscy śmieli się z tych sentencyj, wypowiedzianych kaznodziejskim tonem; ale mnie dreszcz przeszedł.
Nic dziwnego. Dobrowolna emigracya z kraiu zrobiła mnie drażliwym w tej kwestyi.
Dla nas, francuzów, Anglia jest szkołą publicznego życia.
Jadąc tara, planowałem sobie, że dokończę mego ukształcenia, znajdę sympatyę, jakiej nie miałem w kraju, że wreszcie zdobędę mająteczek i powróciwszy do Francyi, założę
pensyonat, w którym sam będę panem.
Istotnie Anglia nie zawiodła moich nadziej. Przemieszkałem w niej lat dziesięć, a czas ten był najszczęśliwszy w mojem życiu.
Dojrzałem umysłowo, zdobyłem szacunek ludzi rozumnych, a nawet zebrałem pewien fundusz. Nie krępując się w wydatkach, odłożyłem tysiąc funtów szterlingów.
Przyjaciele moi zachęcali mnie, ażebym tam założył szkołę; ofiarowali mi nawet pomoc. Ale odmówiłem.