Prus Bolesław - Szkice i obrazki. T. 1

Szkice i obrazki

A wiesz pan z jakiego powodu? — z tęsknoty...
Był on niegdyś częścią ziemi, jej synem i — oderwał się od niej, jak ja... od Francyi.
Przez długi czas mogło mu się wydawać, że wróci. Ale nie wrócił i — z żalu umarł...
Wszystkie jego ruchy, to ciągłe szamotanie się z siłą postyczną czy odśrodkową.
On rwie się do ziemi, a niezasypiająca moc złego losu wciąż spycha go z drogi.
Czasami niezmiernym wysiłkiem zbliży się do macierzystej planety, ale wróg nieubłagany wnet go zwycięża i odsuwa jeszcze dalej.
Tak bywa i z ludźmi!
Odetchnął i mówił:
— Dla ogółu, ruchy księżyca nie odznaczają się niczem osobliwem. Ujęto je w formuły matematyczne i to wystarcza.
Gdybyś pan jednak wiedział, jaki dramat tkwi — choćby w prostych odmianach księżycowego światła?... Ale chcąc go odczuć, trzeba być takim jak księżyc tułaczem.
Podobne zmiany lunacyi, jakie my widzimy na księżycu, księżyc mógłby spostrzegać na ziemi. I pomyśl pan, co za dziwny związek istnieje między temi zjawiskami...
Kiedy księżyc widzi ziemię w formie pełnej i wciąż rosnącej tarczy, myśli, że zbliża się do niej. Wtedy ukojony nadzieją zasypia i nie świeci, a my mówimy, że jest nów.
W tydzień później, ziemia ukazaje mu się jako pół tarczy. Wtedy zaniepokojony księżyc zaczyna otwierać oko i patrzy: co będzie dalej?
Jeszcze później, ziemia już nie odbija słonecznych promieni w strono księżyca i staje się dla niego niewidzialną.
Wówczas przerażony księżyc myśląc, że całkiem oderwał się od ziemi, otwiera całe oko i śledzi międzyplanetarne otchłanie.
W kilka dni dostrzega mały skrawek światła i znowu nieco spokojniejszy, stopniowo przymyka zmęczoną źrenico, aż do zupełnego zaśnięcia.
Tak, panie — dodał guwerner.
— Na niebie i ziemi istnienie waha się między rozpaczą, nadzieją i krótkim odpoczynkiem. Ale szczęścia nigdy nie dosięga...