Prus Bolesław - Szkice i obrazki. T. 1

Szkice i obrazki

Mnie możesz pan uważać za mazgaja, który nigdy nie umiał oprzeć się. zewnętrznym okolicznościom; pomyśl jednak, ilu ludzi znanych z energii łamały kapryśne wypadki?
Lecz i tego dowodu nie trzeba.
Spojrzyj na księżyc, pomyśl, ile on waży setek milionów centnarów, pomyśl, że nieustannie dąży do ziemi i pomimo to nie spada, bo w każdej chwili zbija go z drogi tajemnicza
potęga. Dla księżyca zwie się ona — siłą rzutu, dla człowieka — nieszczęściem; ale skutki są jednakowe — tułactwo!..
Kto rai zaręczy, że ja nie jestem igraszką jakiejś niezbadanej siły odśrodkowej? Wszakże jej potęgi doświadczam od lat trzydziestu. Kto mi da nadzieję, że wrócę do ojczyzny?...
Alboż nie moge w ciągu kilku tygodni umrzeć, czy niezdołężnieć? Ale i tego nawet nie trzeba.
Mogę po prostu znowu stracić pieniądze, a choćby tylko nie dostać gratyfikacyi, a wtedy co?...
Miałżebym wstyd wracać na łaskawy chleb do kraju, który opuściłem w sile wieku, który mi wszystko dał, niczego w zamian nie żądając?...
Pracować dłużej w takich warunkach nie potrafię. We Francyi odzyskałbym energię, ukoiwszy tęsknotę. Ale tu!...
Czuję, że jestem jak pociąg, który dojeżdża do stacyi.
Potrzebuję nowych zapasów siły, a tej n was nie znajdę.
Przez łączkę oblaną światłem księżyca przesunęło się znowu — dwoje i doleciał nas urywek rozmowy:
— A na dobranoc?...
— Dostanie pan tę różę.
— I tyle?..
— Czy nie dosyć?...
— Przynajmniej niech ją pani dotknie ustami.
— Nie wolno.
— Nie wolno, to znaczy — nie chcę?
— Nie wolno, znaczy — tylko — nie wolno...
I znikli jak duchy.
Guwerner podniósł się z ławki i ciężkim krokiem szedł ku domowi.
W końcu alei rozległ się odgłos prędkiego biegu kilku osób i wołanie:
— Monsieur François! monsieur François!..
Nagle dopędził nas wychowanek guwernera w towarzystwie dwu innych paniczów.